Kierunek: technik elektryk

Klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego przewiduje możliwość kształcenia w tym zawodzie również w branżowej szkole II stopnia.

  1. CELE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik elektryk powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

  1. wykonywania i uruchamiania instalacji elektrycznych na podstawie dokumentacji technicznej;
  2. montowania i uruchamiania maszyn i urządzeń elektrycznych na podstawie dokumentacji technicznej;
  3. wykonywania konserwacji instalacji, maszyn i urządzeń elektrycznych;
  4. eksploatowania instalacji elektrycznych;
  5. eksploatowania maszyn i urządzeń elektrycznych.
  1. EFEKTY KSZTAŁCENIA

Do wykonywania wyżej wymienionych zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia, na które składają się:

  1. efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów;

    (BHP). Bezpieczeństwo i higiena pracy
    Uczeń:

    1. rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;
    2. rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;
    3. określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;
    4. przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;
    5. określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;
    6. określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;
    7. organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
    8. stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;
    9. przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
    10. udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.

    (PDG). Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej
    Uczeń:

    1. stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej;
    2. stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;
    3. stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;
    4. rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi;
    5. analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży;
    6. inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży;
    7. przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej;
    8. prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej;
    9. obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;
    10. planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej;
    11. optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej.

    (JOZ). Język obcy ukierunkowany zawodowo
    Uczeń:

    1. posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;
    2. interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka;
    3. analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;
    4. formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;
    5. korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji.

    (KPS). Kompetencje personalne i społeczne
    Uczeń:

    1. przestrzega zasad kultury i etyki;
    2. jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;
    3. przewiduje skutki podejmowanych działań;
    4. jest otwarty na zmiany;
    5. potrafi radzić sobie ze stresem;
    6. aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;
    7. przestrzega tajemnicy zawodowej;
    8. potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania;
    9. potrafi negocjować warunki porozumień;
    10. współpracuje w zespole.

    (OMZ). Organizacja pracy małych zespołów (wyłącznie dla zawodów nauczanych na poziomie technika)
    Uczeń:

    1. planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań;
    2. dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań;
    3. kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;
    4. ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań;
    5. wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;
    6. komunikuje się ze współpracownikami.
  2. efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru elektryczno-elektronicznego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(EE.g) i PKZ(EE.i);

    PKZ(EE.g) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: monter sieci telekomunikacyjnych, elektronik, elektromechanik, elektryk, technik sieci telekomunikacyjnych, technik teleinformatyk, technik elektronik, technik elektryk, technik elektroniki i informatyki medycznej, technik szerokopasmowej komunikacji elektronicznej

    Uczeń:

    1. posługuje się pojęciami z dziedziny elektrotechniki i elektroniki;
    2. opisuje zjawiska związane z prądem stałym i zmiennym;
    3. interpretuje wielkości fizyczne związane z prądem stałym i zmiennym;
    4. stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wartości wielkości elektrycznych w obwodach elektrycznych i układach elektronicznych;
    5. rozpoznaje elementy oraz układy elektryczne i elektroniczne;
    6. sporządza schematy układów elektrycznych i elektronicznych;
    7. rozróżnia parametry elementów oraz układów elektrycznych i elektronicznych;
    8. posługuje się rysunkiem technicznym podczas prac montażowych i instalacyjnych;
    9. dobiera narzędzia i przyrządy pomiarowe oraz wykonuje prace z zakresu montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych;
    10. wykonuje prace z zakresu obróbki ręcznej;
    11. określa funkcje elementów i układów elektrycznych i elektronicznych na podstawie dokumentacji technicznej;
    12. wykonuje połączenia elementów i układów elektrycznych oraz elektronicznych na podstawie schematów ideowych i montażowych;
    13. dobiera metody i przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych i elektronicznych;
    14. wykonuje pomiary wielkości elektrycznych elementów, układów elektrycznych i elektronicznych;
    15. przedstawia wyniki pomiarów i obliczeń w postaci tabel;
    16. posługuje się dokumentacją techniczną, katalogami i instrukcjami obsługi oraz przestrzega norm w tym zakresie;
    17. stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.

    PKZ(EE.i) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: technik elektronik, technik elektryk, technik sieci telekomunikacyjnych, technik teleinformatyk, technik szerokopasmowej komunikacji elektronicznej

    Uczeń:

    1. wykonuje operacje matematyczne na liczbach zespolonych;
    2. charakteryzuje parametry elementów oraz układów elektrycznych i elektronicznych;
    3. dobiera elementy oraz układy elektryczne i elektroniczne do określonych warunków eksploatacyjnych;
    4. określa wpływ parametrów poszczególnych elementów i podzespołów na pracę układów elektrycznych i elektronicznych;
    5. dobiera metody i przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych i elektronicznych;
    6. przedstawia wyniki pomiarów i obliczeń w postaci tabel i wykresów;
    7. wyznacza wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(ωt+φ);
    8. sporządza wykresy w skali logarytmicznej;
    9. dokonuje analizy pracy układów elektrycznych i elektronicznych na podstawie schematów oraz wyników pomiarów;
    10. sporządza dokumentację z wykonywanych prac;
    11. stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.
  3. efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie technik elektryk opisane w części II:

    EE.05. Montaż, uruchamianie i konserwacja instalacji, maszyn i urządzeń elektrycznych

    1. Montaż, uruchamianie i konserwacja instalacji elektrycznych

    Uczeń:

    1. rozpoznaje układy sieciowe i środki ochrony przeciwporażeniowej;
    2. rozróżnia przewody i kable elektroenergetyczne;
    3. rozpoznaje sprzęt i osprzęt instalacyjny;
    4. rozpoznaje źródła światła i oprawy oświetleniowe;
    5. określa parametry techniczne instalacji elektrycznych i sprzętu instalacyjnego;
    6. wykonuje instalacje elektryczne w budynkach mieszkalnych i przemysłowych zgodnie z dokumentacją;
    7. sporządza schematy ideowe i montażowe instalacji elektrycznej;
    8. trasuje przebiegi przewodów i rozmieszczenie osprzętu instalacyjnego na podstawie dokumentacji;
    9. dobiera narzędzia do wykonywania montażu i demontażu instalacji elektrycznych w różnych technologiach;
    10. wykonuje połączenia między podzespołami elektrycznymi na podstawie dokumentacji;
    11. sprawdza poprawność działania instalacji elektrycznej i środków ochrony przeciwporażeniowej po montażu;
    12. przeprowadza oględziny instalacji elektrycznych;
    13. lokalizuje usterki występujące w instalacjach elektrycznych;
    14. dobiera części zamienne elementów instalacji elektrycznej na podstawie danych katalogowych;
    15. wykonuje wymianę uszkodzonych elementów instalacji elektrycznych;
    16. wykonuje pomiary parametrów instalacji elektrycznych;
    17. wykonuje prace konserwacyjne instalacji elektrycznych zgodnie z dokumentacją.

    2. Montaż i uruchamianie maszyn i urządzeń elektrycznych

    Uczeń:

    1. klasyfikuje maszyny i urządzenia elektryczne według określonych kryteriów;
    2. rozpoznaje maszyny i urządzenia elektryczne oraz ich elementy;
    3. rozróżnia materiały konstrukcyjne stosowane w maszynach i urządzeniach elektrycznych;
    4. określa parametry techniczne maszyn i urządzeń elektrycznych;
    5. rozróżnia parametry elementów i podzespołów maszyn i urządzeń elektrycznych;
    6. określa funkcje elementów i podzespołów stosowanych w maszynach i urządzeniach elektrycznych;
    7. rozpoznaje układy zasilania i sterowania maszyn i urządzeń elektrycznych oraz ich elementy;
    8. odczytuje i sporządza szkice oraz schematy maszyn i urządzeń elektrycznych;
    9. dobiera narzędzia do montażu i demontażu maszyn i urządzeń elektrycznych;
    10. wykonuje montaż mechaniczny podzespołów elektrycznych i elektronicznych;
    11. montuje układy zasilania, sterowania, regulacji oraz zabezpieczenia maszyn i urządzeń elektrycznych na podstawie dokumentacji;
    12. dokonuje uruchomienia maszyn i urządzeń elektrycznych po montażu;
    13. sprawdza zgodność wykonanych prac montażowych z dokumentacją.

    3. Konserwacja maszyn i urządzeń elektrycznych

    Uczeń:

    1. posługuje się dokumentacją w trakcie prac konserwacyjnych;
    2. przeprowadza oględziny maszyn i urządzeń elektrycznych;
    3. lokalizuje usterki występujące w maszynach i urządzeniach elektrycznych;
    4. dobiera części zamienne maszyn i urządzeń elektrycznych na podstawie danych katalogowych;
    5. wykonuje wymianę zużytych lub uszkodzonych elementów i podzespołów maszyn i urządzeń elektrycznych;
    6. wykonuje wymianę uszkodzonych elementów układów sterowania i zabezpieczeń maszyn i urządzeń elektrycznych;
    7. wykonuje pomiary parametrów maszyn i urządzeń elektrycznych;
    8. sprawdza działanie maszyn i urządzeń elektrycznych po czynnościach konserwacyjnych.

    EE.26. Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych

    1. Eksploatacja instalacji elektrycznych

    Uczeń:

    1. określa wymagania eksploatacyjne instalacji elektrycznych;
    2. przeprowadza prace z zakresu eksploatacji instalacji elektrycznych;
    3. organizuje i nadzoruje prace z zakresu eksploatacji instalacji elektrycznych;
    4. dobiera przyrządy pomiarowe do wykonywania pomiarów eksploatacyjnych instalacji elektrycznych;
    5. przeprowadza pomiary eksploatacyjne instalacji elektrycznych oraz sporządza protokoły z wykonanych pomiarów;
    6. analizuje, ocenia i interpretuje wyniki pomiarów eksploatacyjnych instalacji elektrycznych na podstawie protokołów;
    7. określa wpływ parametrów przewodów i sprzętu instalacyjnego na pracę instalacji elektrycznych;
    8. lokalizuje i usuwa uszkodzenia w instalacjach elektrycznych;
    9. dobiera przewody, kable oraz sprzęt instalacyjny do wykonania instalacji elektrycznych;
    10. dobiera zabezpieczenia instalacji elektrycznych;
    11. dobiera środki ochrony przeciwporażeniowej w instalacjach elektrycznych;
    12. sprawdza działanie ochrony przeciwporażeniowej w instalacjach elektrycznych;
    13. ocenia stan techniczny instalacji elektrycznych na podstawie oględzin i pomiarów;
    14. projektuje typowe instalacje elektryczne.

    2. Eksploatacja maszyn i urządzeń elektrycznych

    Uczeń:

    1. określa wymagania eksploatacyjne maszyn i urządzeń elektrycznych;
    2. przeprowadza prace z zakresu eksploatacji maszyn i urządzeń elektrycznych;
    3. organizuje i nadzoruje prace z zakresu eksploatacji maszyn i urządzeń elektrycznych;
    4. dobiera przyrządy pomiarowe do przeprowadzania pomiarów parametrów maszyn i urządzeń elektrycznych;
    5. przeprowadza pomiary parametrów maszyn i urządzeń elektrycznych oraz sporządza protokoły z wykonanych pomiarów;
    6. analizuje, ocenia i interpretuje wyniki pomiarów parametrów maszyn i urządzeń elektrycznych;
    7. określa wpływ parametrów elementów i podzespołów na pracę maszyn i urządzeń elektrycznych;
    8. lokalizuje i usuwa uszkodzenia w maszynach i urządzeniach elektrycznych;
    9. dobiera części zamienne maszyn i urządzeń elektrycznych;
    10. dobiera zabezpieczenia maszyn i urządzeń elektrycznych;
    11. dobiera środki ochrony przeciwporażeniowej w układach zasilania maszyn i urządzeń elektrycznych;
    12. sprawdza działanie ochrony przeciwporażeniowej w układach zasilania maszyn i urządzeń elektrycznych;
    13. ocenia stan techniczny maszyn i urządzeń elektrycznych na podstawie oględzin i pomiarów;
    14. projektuje typowe układy sterowania maszyn i urządzeń elektrycznych;
    15. stosuje zasady racjonalnej gospodarki energetycznej.
  1. WARUNKI REALIZACJI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Szkoła podejmująca kształcenie w zawodzie technik elektryk powinna posiadać następujące pomieszczenia dydaktyczne:

  1. pracownię elektrotechniki i elektroniki, wyposażoną w: stanowiska pomiarowe, zawierające stoły laboratoryjne (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), zasilane napięciem 230/400 V prądu przemiennego, zapewniające ochronę przeciwporażeniową, przeciwprzepięciową oraz wyposażone w wyłączniki awaryjne stanowiskowe i wyłącznik awaryjny centralny; zasilacze stabilizowane napięcia stałego, autotransformatory, generatory funkcyjne; przyrządy pomiarowe analogowe i cyfrowe, oscyloskopy; zestawy elementów elektrycznych i elektronicznych, przewody i kable elektryczne; trenażery z układami elektrycznymi i elektronicznymi przystosowane do pomiarów; stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów) z oprogramowaniem umożliwiającym symulację pracy układów elektrycznych i elektronicznych.;
  2. pracownię montażu, konserwacji i eksploatacji maszyn i urządzeń elektrycznych, wyposażoną w: stanowiska do obróbki ręcznej metali i tworzyw sztucznych (jedno stanowisko dla jednego ucznia), przyrządy do pomiaru wielkości geometrycznych; stanowiska montażowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów) zasilane napięciem 230/400 V prądu przemiennego, zabezpieczone ochroną przeciwporażeniową i przeciwprzepięciową oraz wyposażone w wyłączniki awaryjne stanowiskowe i wyłącznik awaryjny centralny, przystosowane do demontażu i montażu podzespołów maszyn i urządzeń elektrycznych, układów sterowania, regulacji i zabezpieczeń; autotransformatory jednofazowe i trójfazowe; przyrządy pomiarowe analogowe i cyfrowe, w tym mierniki rezystancji izolacji, mierniki prędkości obrotowej; maszyny i urządzenia elektryczne przystosowane do pomiarów; układy elektronicznego sterowania maszynami i urządzeniami elektrycznymi (jedno stanowisko dla dwóch uczniów); stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów) z oprogramowaniem umożliwiającym tworzenie dokumentacji technicznej oraz symulację pracy maszyn i urządzeń elektrycznych.
  3. pracownię montażu, konserwacji i eksploatacji instalacji elektrycznych, wyposażoną w: stanowiska do obróbki ręcznej metali i tworzyw sztucznych (jedno stanowisko dla jednego ucznia), przyrządy do pomiaru wielkości geometrycznych; stanowiska wyposażone w ażurowe lub drewnopodobne ściany o wymiarach ok. 1,6 m x 2 m (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), zasilane napięciem 230/400 V prądu przemiennego, zabezpieczone ochroną przeciwporażeniową i przeciwprzepięciową oraz wyposażone w wyłączniki awaryjne stanowiskowe i wyłącznik awaryjny centralny, przystosowane do montażu instalacji elektrycznych; przyrządy pomiarowe analogowe i cyfrowe, w tym mierniki rezystancji izolacji, mierniki parametrów instalacji elektrycznych, liczniki energii elektrycznej; stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów) z oprogramowaniem umożliwiającym projektowanie instalacji elektrycznych i tworzenie dokumentacji technicznej instalacji elektrycznych.

Ponadto każda pracownia powinna być wyposażona w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i ze skanerem, projektorem multimedialnym oraz wizualizerem.

Kształcenie praktyczne może odbywać się w pracowniach szkolnych, placówkach kształcenia ustawicznego, placówkach kształcenia praktycznego, oraz podmiotach stanowiących potencjalne miejsca zatrudnienia absolwentów szkół kształcących w zawodzie.

Szkoła organizuje praktyki zawodowe w podmiocie zapewniającym rzeczywiste warunki pracy właściwe dla nauczanego zawodu w wymiarze 4 tygodni (160 godzin).

  1. Minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego1)

Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru elektryczno-elektronicznego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów

430 godz.

EE.05. Montaż, uruchamianie i konserwacja instalacji, maszyn i urządzeń elektrycznych

720 godz.

EE.26. Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych

200 godz.

1) W szkole liczbę godzin kształcenia zawodowego należy dostosować do wymiaru godzin określonego w przepisach w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych, przewidzianego dla kształcenia zawodowego, zachowując minimalną liczbę godzin wskazanych w tabeli odpowiednio dla efektów kształcenia: wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia stanowiących podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów oraz właściwych dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie.