Kierunek: technik elektronik
Klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego przewiduje możliwość kształcenia w tym zawodzie również w branżowej szkole II stopnia.
- CELE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE
Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik elektronik powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:
- montowania i uruchamiania elementów, układów i urządzeń elektronicznych;
- wykonywania instalacji i instalowania urządzeń elektronicznych;
- użytkowania instalacji elektronicznych i urządzeń elektronicznych;
- konserwowania i naprawy instalacji elektronicznych i urządzeń elektronicznych.
- EFEKTY KSZTAŁCENIA
Do wykonywania wyżej wymienionych zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia, na które składają się:
- efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów;
(BHP). Bezpieczeństwo i higiena pracy
Uczeń:- rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;
- rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;
- określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;
- przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;
- określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;
- określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;
- organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
- stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;
- przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
- udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.
(PDG). Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej
Uczeń:- stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej;
- stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;
- stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;
- rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi;
- analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży;
- inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży;
- przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej;
- prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej;
- obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;
- planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej;
- optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej.
(JOZ). Język obcy ukierunkowany zawodowo
Uczeń:- posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;
- interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka;
- analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;
- formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;
- korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji.
(KPS). Kompetencje personalne i społeczne
Uczeń:- przestrzega zasad kultury i etyki;
- jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;
- przewiduje skutki podejmowanych działań;
- jest otwarty na zmiany;
- potrafi radzić sobie ze stresem;
- aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;
- przestrzega tajemnicy zawodowej;
- potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania;
- potrafi negocjować warunki porozumień;
- współpracuje w zespole.
(OMZ). Organizacja pracy małych zespołów (wyłącznie dla zawodów nauczanych na poziomie technika)
Uczeń:- planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań;
- dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań;
- kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;
- ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań;
- wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;
- komunikuje się ze współpracownikami.
- efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru elektryczno-elektronicznego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(EE.g) i PKZ(EE.i);
PKZ(EE.g) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: monter sieci telekomunikacyjnych, elektronik, elektromechanik, elektryk, technik sieci telekomunikacyjnych, technik teleinformatyk, technik elektronik, technik elektryk, technik elektroniki i informatyki medycznej, technik szerokopasmowej komunikacji elektronicznej
Uczeń:
- posługuje się pojęciami z dziedziny elektrotechniki i elektroniki;
- opisuje zjawiska związane z prądem stałym i zmiennym;
- interpretuje wielkości fizyczne związane z prądem stałym i zmiennym;
- stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wartości wielkości elektrycznych w obwodach elektrycznych i układach elektronicznych;
- rozpoznaje elementy oraz układy elektryczne i elektroniczne;
- sporządza schematy układów elektrycznych i elektronicznych;
- rozróżnia parametry elementów oraz układów elektrycznych i elektronicznych;
- posługuje się rysunkiem technicznym podczas prac montażowych i instalacyjnych;
- dobiera narzędzia i przyrządy pomiarowe oraz wykonuje prace z zakresu montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych;
- wykonuje prace z zakresu obróbki ręcznej;
- określa funkcje elementów i układów elektrycznych i elektronicznych na podstawie dokumentacji technicznej;
- wykonuje połączenia elementów i układów elektrycznych oraz elektronicznych na podstawie schematów ideowych i montażowych;
- dobiera metody i przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych i elektronicznych;
- wykonuje pomiary wielkości elektrycznych elementów, układów elektrycznych i elektronicznych;
- przedstawia wyniki pomiarów i obliczeń w postaci tabel;
- posługuje się dokumentacją techniczną, katalogami i instrukcjami obsługi oraz przestrzega norm w tym zakresie;
- stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.
PKZ(EE.i) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: technik elektronik, technik elektryk, technik sieci telekomunikacyjnych, technik teleinformatyk, technik szerokopasmowej komunikacji elektronicznej
Uczeń:
- wykonuje operacje matematyczne na liczbach zespolonych;
- charakteryzuje parametry elementów oraz układów elektrycznych i elektronicznych;
- dobiera elementy oraz układy elektryczne i elektroniczne do określonych warunków eksploatacyjnych;
- określa wpływ parametrów poszczególnych elementów i podzespołów na pracę układów elektrycznych i elektronicznych;
- dobiera metody i przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych i elektronicznych;
- przedstawia wyniki pomiarów i obliczeń w postaci tabel i wykresów;
- wyznacza wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(ωt+φ);
- sporządza wykresy w skali logarytmicznej;
- dokonuje analizy pracy układów elektrycznych i elektronicznych na podstawie schematów oraz wyników pomiarów;
- sporządza dokumentację z wykonywanych prac;
- stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.
- efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacjach wyodrębnionych w zawodzie technik elektronik opisane w części II:
EE.03. Montaż oraz instalowanie układów i urządzeń elektronicznych
1. Montaż i demontaż elementów, układów i urządzeń elektronicznych
Uczeń:
- określa funkcje i zastosowanie elementów, układów i urządzeń elektronicznych oraz elementów mechanicznych na podstawie wyglądu, oznaczeń i symboli graficznych;
- przygotowuje elementy do montażu;
- wykonuje lutowanie ręczne przewlekane i powierzchniowe;
- wylutowuje elementy elektroniczne;
- sprawdza poprawność wykonanych połączeń zgodnie z dokumentacją;
- uruchamia układy i urządzenia elektroniczne;
- lokalizuje usterki w układach i urządzeniach elektronicznych;
- usuwa usterki układów i urządzeń elektronicznych powstałe na etapie montażu;
- sporządza dokumentację powykonawczą zmontowanych układów i urządzeń;
- stosuje programy do symulacji działań układów elektronicznych;
- rozróżnia symbole na urządzeniach związane z ochroną środowiska;
- demontuje urządzenia i układy elektroniczne;
- przygotowuje zdemontowane elementy urządzeń do recyklingu;
- stosuje przepisy prawa dotyczące gospodarki odpadami niebezpiecznymi.
1. Wykonywanie instalacji wraz z montażem urządzeń elektronicznych
Uczeń:
- określa funkcje i zastosowanie elementów instalacji na podstawie wyglądu, oznaczeń i symboli graficznych;
- wyznacza trasy przewodów dla instalowanych urządzeń elektronicznych;
- przygotowuje przewody do instalowanych urządzeń elektronicznych;
- wykonuje instalację natynkową i podtynkową;
- wykonuje połączenia mechaniczne i elektryczne instalowanych urządzeń;
- sprawdza poprawność połączeń w instalacji zgodnie z dokumentacją;
- uruchamia instalacje urządzeń elektronicznych;
- lokalizuje usterki w instalacjach urządzeń elektronicznych;
- usuwa usterki instalacji urządzeń elektronicznych powstałe na etapie montażu;
- sporządza dokumentację powykonawczą wykonanej instalacji;
- demontuje elementy instalacji urządzeń elektronicznych;
- przygotowuje zdemontowane elementy instalacji do recyclingu.
EE.22. Eksploatacja urządzeń elektronicznych
1. Użytkowanie urządzeń elektronicznych oraz pomiary sygnałów i parametrów urządzeń
Uczeń:
- rozpoznaje urządzenia elektroniczne;
- określa funkcje, parametry oraz zastosowanie urządzeń elektronicznych;
- określa zadania bloków funkcjonalnych w urządzeniach elektronicznych na podstawie analizy schematów blokowych;
- posługuje się pojęciami i zagadnieniami z zakresu optoelektroniki i techniki światłowodowej;
- określa zastosowania elementów optoelektronicznych;
- opisuje technologie i systemy transmisji światłowodowej;
- rozróżnia standardy transmisji bezprzewodowych;
- przestrzega zasad łączenia urządzeń elektronicznych z uwzględnieniem parametrów sygnałów, standardów interfejsów oraz obwodów zasilania;
- dobiera urządzenia elektroniczne do przewidywanych warunków pracy;
- określa funkcje oprogramowania specjalistycznego stosowanego w urządzeniach elektronicznych;
- programuje urządzenia elektroniczne;
- uruchamia urządzenia elektroniczne;
- dobiera metody i przyrządy do pomiaru parametrów sygnałów i urządzeń elektronicznych;
- wykonuje pomiary sygnałów elektrycznych w blokach funkcjonalnych urządzeń elektronicznych;
- wykonuje pomiary parametrów urządzeń elektronicznych oraz ich elementów;
- reguluje urządzenia elektroniczne;
- posługuje się instrukcją serwisową urządzeń elektronicznych.
2. Konserwacja i naprawy instalacji oraz urządzeń elektronicznych
Uczeń:
- określa wpływ czynników zewnętrznych na pracę instalacji i urządzeń elektronicznych;
- wykonuje pomiary diagnostyczne sygnałów elektrycznych w urządzeniach elektronicznych zgodnie z dokumentacją;
- kontroluje poprawność działania instalacji i urządzeń elektronicznych na podstawie obserwacji ich pracy oraz wyników pomiarów;
- ocenia stan techniczny instalacji i urządzeń elektronicznych;
- określa czynności wykonywane podczas konserwacji instalacji i urządzeń elektronicznych;
- wykonuje okresowe przeglądy oraz konserwację instalacji i urządzeń elektronicznych;
- lokalizuje uszkodzenia instalacji i urządzeń elektronicznych;
- określa rodzaj i zakres napraw instalacji i urządzeń elektronicznych;
- dobiera narzędzia i przyrządy do wykonania napraw instalacji i urządzeń elektronicznych;
- dobiera części i podzespoły do naprawy instalacji i urządzeń elektronicznych, korzystając z katalogów i dokumentacji technicznej tych urządzeń;
- dokonuje wymiany uszkodzonych elementów i podzespołów instalacji oraz urządzeń elektronicznych.
- WARUNKI REALIZACJI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE
Szkoła podejmująca kształcenie w zawodzie technik elektronik powinna posiadać następujące pomieszczenia dydaktyczne:
- laboratorium elektrotechniki i elektroniki wyposażone w: stanowiska pomiarowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), zasilane napięciem 230/400 V prądu przemiennego, zabezpieczone ochroną przeciwporażeniową, wyposażone w wyłączniki awaryjne i wyłącznik awaryjny centralny; zasilacze stabilizowane napięcia stałego, zadajniki stanów logicznych, generatory funkcyjne i arbitralne; autotransformatory; przyrządy pomiarowe analogowe i cyfrowe; oscyloskopy; analizatory sygnałów analogowych i cyfrowych w dziedzinie czasu i częstotliwości, analizatory widma; zestawy elementów elektrycznych i elektronicznych, przewody i kable elektryczne, przewody połączeniowe i pomiarowe z sondami; trenażery z układami elektrycznymi i elektronicznymi przystosowane do pomiarów parametrów; transformatory jednofazowe, prostowniki, przekaźniki i styczniki, łączniki, wskaźniki, sygnalizatory, silniki elektryczne małej mocy; stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów) z oprogramowaniem umożliwiającym symulację pracy układów elektrycznych i elektronicznych;
- pracownię obróbki ręcznej i mechanicznej obejmującą kształcenie w zakresie obróbki ręcznej i mechanicznej metali i tworzyw. Stanowiska (jedno stanowisko dla jednego ucznia) winny być wyposażone w narzędzia do obróbki ręcznej i mechanicznej oraz narzędzia pomiarowe;
- pracownię montażu układów elektronicznych wyposażoną w: stanowiska do mechanicznego i elektrycznego montażu i demontażu elementów na płytkach drukowanych i podzespołów w urządzeniach elektronicznych (jedno stanowisko dla jednego ucznia); przyrządy pomiarowe uniwersalne; narzędzia do weryfikacji poprawności montażu oraz stanowiska komputerowe z oprogramowaniem do symulacji układów elektronicznych (jedno stanowisko dla jednego ucznia);
- pracownię instalacji urządzeń elektronicznych wyposażoną w: stanowiska (jedno stanowisko dla jednego ucznia) umożliwiające instalowanie i uruchamianie: urządzeń elektroakustycznych, odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych, urządzeń i bloków funkcjonalnych systemu telewizji kablowej i satelitarnej, systemów kontroli dostępu i systemów zabezpieczeń, urządzeń zapisu i odtwarzania dźwięku i obrazu, elementów, układów i urządzeń automatyki przemysłowej, elementów wejściowych (czujników) i elementów wyjściowych (wykonawczych), systemów pomiarowych, urządzeń i sieci komputerowych; urządzenia, materiały i narzędzia do wykonania połączeń elektrycznych i mechanicznych w wykonywanych instalacjach, narzędzia pomiarowe do diagnostyki wykonanej instalacji;
- pracownię eksploatacji instalacji i urządzeń elektronicznych, wyposażoną w stanowiska (jedno stanowisko dla dwóch uczniów) umożliwiające eksploatację: urządzeń elektroakustycznych, odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych, urządzeń i bloków funkcjonalnych systemu telewizji kablowej i satelitarnej, systemów kontroli dostępu i systemów zabezpieczeń, urządzeń zapisu i odtwarzania dźwięku i obrazu, elementów, układów i urządzeń automatyki przemysłowej, elementów wejściowych (czujników) i elementów wyjściowych (wykonawczych), systemów pomiarowych, urządzeń i sieci komputerowych. Stanowiska winny być wyposażone w zestawy do programowania układów i urządzeń elektronicznych, programy komputerowe umożliwiające ocenę parametrów eksploatacyjnych oraz jakość regulacji i sprawność urządzeń elektronicznych i instalacji; przyrządy pomiarowe uniwersalne i specjalistyczne; narzędzia do obróbki przewodów.
Ponadto każda pracownia powinna być wyposażona w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i ze skanerem oraz z projektorem multimedialnym.
Kształcenie praktyczne może odbywać się w pracowniach szkolnych, placówkach kształcenia ustawicznego, placówkach kształcenia praktycznego oraz podmiotach stanowiących potencjalne miejsca zatrudnienia absolwentów szkół kształcących w zawodzie.
Szkoła organizuje praktyki zawodowe w podmiocie zapewniającym rzeczywiste warunki pracy właściwe dla nauczanego zawodu w wymiarze 4 tygodni (160 godzin).
- Minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego1)
Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru elektryczno-elektronicznego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów |
450 godz. |
EE.03. Montaż oraz instalowanie układów i urządzeń elektronicznych |
500 godz. |
EE.22. Eksploatacja urządzeń elektronicznych |
400 godz. |
1) W szkole liczbę godzin kształcenia zawodowego należy dostosować do wymiaru godzin określonego w przepisach w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych, przewidzianego dla kształcenia zawodowego, zachowując minimalną liczbę godzin wskazanych w tabeli odpowiednio dla efektów kształcenia: wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia stanowiących podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów oraz właściwych dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie.